COVİD-19 MUTANTLARINI BİLİYOR MUYUZ?

Corona virüsün yapısında spike adı verilen proteinin değişim göstermesini bilim insanları varyant olalrak ifade ediliyor.

Dünya'nın çeşitli ülkelerinde

İngiltere

Çin

ABD

Güney Afrika

Brezilya'da

varyantlarına rastlandı. Bir virüsün genetik kodunda meydana gelen çok küçük değişiklikler sonucu ortaya çıkan yeni türlere viral varyant deniyor.Salgın döneminde çok sayıda genetik mutasyon ve çok sayıda viral varyant ortaya çıktı.

Bunlar arasında daha kolay yayılanlar salgının baskın virüs varyantı haline gelirken diğerleri yok oluyor.

CORONA VİRÜS VARYANTLARI NEDİR VE NASIL OLUŞUR?

1)Vaka sayılarının çokluğu mutasyon riskini arttırabilir.

Bir virüs ne kadar yayılırsa mutasyona uğrama şansı da o denli artar. Şu ana kadar corona virüste de çoğu az etkiyle olmak üzere binlerce küçük değişiklik görüldü.

2)Bazı mutasyonlar yeni varyantlara yol açabilir.

Bir virüs, hayatta kalmasına ve çoğalmasına yardımcı olacak şekilde sık sık değişime uğrar. Bu başarılı varyantlar,baskın tip haline gelebilir.Virüs yayılırken küçük değişiklikler veya mutasyonlar meydana gelebilir.

3)Ana varyant daha kolay yayılıyor.

Küresel olarak birden fazla corona virüs varyantı dolaşım halinde bulunuyor.Uzmanlar ise üç ana varyantın, virüsün insan hücrelerine girmesinde yardımcı kısım olan başat proteinde yapacağı değişikliklerden endişe etmektedir.Bu varyantların her birinin genetik kodu biraz farklıdır.

İngiltere,Güney Afrika ve Brezilya varyantlarında görülen N501Y mutasyonu,virüsün daha kolay yayılmasına yardımcı olabilir.

Güney Afrika,Brezilya ve bazı İngiltere varyantlarında görülen E484K mutasyonu,antikorların virüse karşı mücadelesini etkileyebilir.

Daha fazla varyant ortaya çıkmaya devam edecek,ancak aşılar bu varyantlara uyum gösterecek şekilde değiştirilebilir.

Kaynak:ABD Hastalık Kontrol ve Koruma Merkezi,BBC Araştırması

Hastalığın yayılışıyla ilgili verileri, sosyal önlemler ve matematik modellemelerle bir araya getiren Londra'daki Hijyen ve Tropikal Hastalıklar Fakültesi'nden araştırmacılar, İngiltere'de ortaya çıkan varyantın bulaşıcılık özelliğinin daha önce tespit edilen mutasyonlardan daha fazla olduğu sonucuna vardılar.

İngiltere'de hastaların temaslarını izleyen sistemde toplanan veriler, yeni varyantın enfekte ettiği kişilerin, hastalığı, virüsün eski versiyonlarına kıyasla çok daha fazla insana bulaştırdıklarını ortaya koydu. Veriler ayrıca viral yük yani insanın vücudundaki virüs miktarının yeni varyantla enfekte olan kişilerde daha yüksek olduğunu da gösteriyor. Bir kişinin viral yükü ne kadar yüksek ise genellikle çevreye bulaştırma kapasitesi de o kadar yüksek oluyor.

 

Tülay Ünlü-Çakırbeyli Ortaokulu Dijital Fen Ekibi